Jaarlijkse vakantie en prenataal verlof: gelijkstelling tijdelijke werkloosheid

 Vele rechten in het kader van de sociale zekerheid zijn immers afhankelijk van deze effectief gepresteerde dagen, waaronder de berekening van vakantierechten en de mogelijkheid om periodes van niet-opgenomen prenataal verlof over te dragen tot na het postnataal verlof. In beide situaties voorzag de bestaande wetgeving reeds in de gelijkstelling van bepaalde schorsingsdagen met effectief gepresteerde dagen. Deze lijst van gelijkgestelde dagen werd nu uitgebreid…

Wat met de opbouw van jaarlijkse vakantie?

In principe is er in de wetgeving betreffende de jaarlijkse vakantie geen gelijkstelling voorzien voor tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht. Dit betekent dat de tijdelijk werkloze in de afgelopen periodes van ‘corona-overmacht’ normaal gezien geen vakantiedagen en vakantiegeld zou opbouwen.

Om deze impact op de vakantierechten in 2021 te voorkomen, werd op 4 juni 2020 een koninklijk besluit afgesloten dat voorziet in een beperkte gelijkstelling. Concreet wordt er een uitzondering gemaakt voor periodes van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht door de COVID-19 pandemie. Ook met deze dagen van tijdelijke werkloosheid zal dus rekening worden gehouden voor de berekening van de vakantieduur en het vakantiegeld. Let wel, het gaat om een tijdelijke uitzondering: enkel de dagen van tijdelijke werkloosheid in de periode van 1 februari 2020 tot en met 30 juni 2020 worden gelijkgesteld met effectief gepresteerde dagen in het kader van de opbouw van vakantierechten.

Wat met het prenataal verlof?

De moederschapsrust bestaat uit een prenataal en een postnataal verlof. Het verplicht postnataal verlof omvat 9 weken vanaf de dag van de bevalling. Het prenataal verlof omvat enerzijds een verplichte rustweek voorafgaand aan de vermoedelijke bevallingsdatum en anderzijds 5 facultatief op te nemen rustweken vóór de verplichte prenatale rustweek. Wat deze 5 facultatieve rustweken betreft, heeft de werkneemster de keuze: zij kan deze rustperiode - geheel of gedeeltelijk - opnemen vóór de bevalling, of zij kan deze - geheel of gedeeltelijk - uitstellen tot na de 9 weken postnataal verlof.

In principe is deze overdracht van de 5 facultatief op te nemen rustweken enkel mogelijk indien de werkneemster is blijven werken. Bij wijze van uitzondering worden evenwel bepaalde inactiviteitsdagen tijdens het prenataal verlof (bijv. jaarlijkse vakantie) gelijkgesteld met periodes van arbeid, zodat ook die dagen kunnen worden overgedragen tot na het postnataal verlof. Periodes van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht, tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen voor bedienden en arbeidsongeschiktheid hoorden daar tot voor kort niet bij. Dit wil zeggen dat die periodes - gedurende 6 weken voor de bevalling - niet konden worden overgedragen tot na het postnataal verlof.

Een wet van 12 juni 2020 bracht daar verandering in: ook periodes van tijdelijke werkloosheid en arbeidsongeschiktheid zullen kunnen worden overgedragen tot na het postnataal verlof. Op deze manier heeft de wetgever willen vermijden dat werkneemsters die tijdelijk werkloos of arbeidsongeschikt worden in de 6 weken vóór de bevalling, een deel van de zwangerschapsrust verliezen.

De wet heeft uitwerking sinds 1 maart 2020 (en kan dus een impact hebben op lopende moederschapsverloven).